Ethereum 2.0 Serenity Part2 : Ethereum Gelişim Tarihi
2013 yılında Bitcoin Magazine yazarı ve genç bir üniversite öğrencisi olan Vitalik Buterin, Scripting Language bazlı uygulama geliştirmeyi mümkün kılan Blockchain projesinin Whitepaperını yayınladı. Fikir o zamanlarda çabukça kabul edildi ve 20 saat içinde 3700 BTC topladı ( O günün değerinden hesap edersek, 2.3 Milyon USD ). Projenin temelde verdiği söz, insanların istedikleri kodları bütün dünyaya yayılmış ve merkezi olmayan bir bilgisayar üzerinde çalıştırabilmelerine olanak sağlamaktı.
Bu söz hala tutulmuş değil. Her geçen gün daha fazla gelişen ve büyüyen Ethereum Network, gerekli ilgiyi ve çalışmayı günümüzde sağlayamamakta. Vitalik Buterin’in hayali ve sözü olan “ Google Play gibi bir ortam oluşturacağız ve geliştiriciler özgür bir şekilde bu altyapıda uygulamalarını insanlarla paylaşabilecekler. “ ütopya için daha çok yolumuz ve bu yol biraz engebeli gibi durmakta.
Ethereum ağında çokça uygulama geliştirildi. Bunlardan en bilineni “ Crypto Kittens “ adlı Crypto Collectable uygulamasıydı. Bunun gibi bir çok farklı uygulama sistemde oluşturuldu ancak çok azı yeterli ilgiyi görebildiler. Sistemde yeterli ilgi seviyesine ulaşılamamasının temel sebebi ise, yeterli kullanım kolaylığı ve ucuzluğa ulaşılamamış olmasıdır.
İnsanlar hala Blockchain dünyasını anlaşılamaz ve muhteşem zor bir dünya olarak görmekteler ve aslına bakarsanız internette bu insanlar için aynıdır. Peki temel fark nereden gelmekte ? Bir kişi internet tarayıcısını açtıktan sonra istediği işlerin çoğunu her hangi bir özel bilgi gerektirmeden halledebilmektedir. Bu işleri hallederken arkada ne gibi şeyler döndüğünden, paketlerin nası işletildiğinden haberi olmaz olsa bile ilgilenmez. Blockchain dünyasında biz hala insanlara Blockchain teknolojisinin gelişebilmesi için bu sistemin nasıl çalıştığını anlatmaktayız. İnsanlara inanılmaz karışık gelen bir çok terim ile karşı karşıya bırakmak, insanların bu teknolojiden korkmasını sağlamakta.
Ethereum yeni her güncellemesiyle birlikte daha kullanışlı ve optimize bir hale gelmekte.
İlk olarak Ethereumun kısa tarihindeki önemli 4 güncellemenin üstünden geçip bugüne nasıl geldiğimizi anlamakta fayda var.
Ethereum Projesi 2015 yılında ilk hayata geçtiğinde 4 önemli güncelleme olacağı ve her bir güncellemenin bir grup EIP ( Ethereum Improvement Proposal ) ile sisteme dahil edileceği duyurulmuştu. EIP ler, Etherreum ağına direk olarak dahil edilmesi için geliştirilen önerilerdir ( proposal ). Bu proposallar Ethereum ağında olacak veya olması gerektiği düşünülen gelişmeler için yazılırlar ve kabul edilenler bir sonraki hard forkta / güncellemede hayata geçerler. Mesela günümüzdeki versiyon olan Constantinapole versiyonu 4 adet EIP’den oluşmaktadır. EIP lerin temel amacı güvenlik, mahremiyet ve ölçeklendirilebilirlik problemlerini çözmektir.
Olympic versiyonu, Ethereum’un son prototip versiyonuydu. Bu versiyondaki sorunların çözülüp, canlı ağa geçilebilmesi için, Olympic Ağında toplam ödülün 25.000 Ether olduğu bir bug bounty programı düzenlendi. Bug Bounty sürecinin tamamlanmasından sonra, Ethereum Ağı Frontier ile online oldu ve canlı olarak geliştirilmeye başlandı.
Ethereum gelişim sürecinin canlı ilk ayağı Frontier’dir ve bu versiyon 2015 yılında yayınlanmış ilk canlı Ethereum versiyonudur. Frontier kullanıcılarına PoW altyapısında Ether Mining yapmalarını, yeni platformda Dapp ve bu Dapplere bağlı araçlar geliştirmelerini sağlamaktaydı. Frontier belli başlı sıkıntılardan dolayı neredeyse her hafta soft forklar aracılığıyla güncelleme almaktaydı ve bu kullanıcıların çok hoşuna giden bir durum değildi.
Ethereum gelişim sürecinin 2. adımı Mart 2016’da yayınlanan Homestead versiyonuydu. Homestead versiyonu Ethereum Networkünün tam olarak hayata geçmesini sağlamış aynı zamanda Trancaction sürelerinde bir çok iyileştirme yapmıştı. Ayrıca EIP üzerinden gelişim mantığı bu versiyon ile hayata geçmiş oldu.
Ethereum gelişiminin 3. ayağı Metropolis’di ancak bu versiyon geliştirme zorlukları ve marketin muhteşem yükselişinden dolayı 2 aşamaya ayrıldı.
Bu aşamalardan ilki Ekim 2017’de yayınlanan Byzantium güncellemesiydi. Bu güncellemenin altında ilk olarak daha güvenli, hızlı ve stabil bir ağ yatmaktaydı. Bu güncellemeyi öne çıkartan 2 diğer karakteristik özellik ise, daha tahmin edilebilir Gas Pricelar ve Zero Knowledge protokolün implement edildiği Zk-Snark ile mahremiyetin önde tutulduğu ödeme yöntemleri geliştirildi. Byzantium güncellemesinde aynı zamanda “Difficulty Bomb” ( Zorluk Bombası ) eklentisi geteirildi. Bu yeni özellik sayesinde mining zamanla karlı olmaktan çıkacak ve PoS’in temelleri atılmış olacaktı.
İkinci aşama olan Constatinapol en çok konuşulan ve en çok geciken güncelleme oldu. Bu güncelleme hakkında yazdığım ayrıntılı yazıyı buraya tıklayarak okuyabilirsiniz. Orijinal planlara göre bu güncelleme Aralık 2018’de yayına alınacaktı ancak bazı aksaklıklardan dolayı 28 Şubat 2019 tarihinde 7,280,000 nci blokta yayına alındı. Bu güncelleme ile ilgili ayrıntılı bir yazı olduğundan uzatmadan bu kısmı noktalıyor ve bu yazı dizisinin ana konusu olan ve 4. ana güncelleme olan Ethereum 2.0 Serenity güncellemesi için diğer kısma geçiyorum.
Önümüzdeki yazıda Ethereum 2.0 Serenity Part 3: Serenity ile devam edeceğiz.
